Jeli Geleneği ve Kora
Kora, Batı Afrikalı Mande halklarının kadîm telli sazıdır. Binlerce sene geriye giden geçmişi ile belki de dünya üzerindeki en eski sazlardan biridir. Yapımı için, büyük bir sukabağının gövdesi ikiye ayrılarak titreşim oluşturmak maksadıyla inek derisi ile kaplanır. Çentikli bir köprüsü ve bunun üstünden geçen genellikle 21 adet teli vardır. Eski zamanlarda teller de deriden yapılmakta idi. Günümüzde ise arp teli ya da misina kullanılmaktadır. Saz, sapındaki, yine deriden yapılmış, tellere bağlı halkalar aşağı yukarı hareket ettirilerek akort edilir. Sapın her iki yanındaki tutacaklardan ellerle destek alınarak dik vaziyette tutulan saz, parmak uçları ve başparmakla teller çekilerek çalınır. Geleneksel tarzda, başparmaklar pes seslerde ritim altyapısını çalarken, parmak uçları da tiz seslerle ezgiyi icrâ ederler.
Kora, Batı Afrika’ya özgü, "jeli" (griot) adı verilen, tarihçilik, şairlik yapan, övgü şarkıları söyleyen ve genelde aileden yetişen gezgin müzisyenlerin kullandığı saz olmuştur. Her ne kadar öğrencileri olsa da, bir jeli, geleneği ve yeteneklerini öncelikle yakın ailesine, özellikle erkek çocuklarına aktarır. Bu nedenle bölgede kuşaklardır bu işi yapan köklü aileler bulmak mümkündür. Şifâhî geleneğin önemli bir kaynağı olan jeli'nin temel görevlerinden biri de yaşadığı toplumun mitolojisindeki efsâneleri nakletmektir. Konuları, inanılan tanrı ve tanrıçaların hikâyeleri, doğal ve doğaüstü dünyaya dâir açıklamalar, yaratılış, ölüm, ölüm ötesi gibi kavramlara dair yorumlar olan bu efsânelerin, insanların uhrevî hayatlarının ve dînî inançlarının şekillenmesinde önemli payı vardır. Efsâneleri miras alan, canlandıran ve koruyup aktaran kişi olan jeli, aynı zamanda dînî işlevlere sahip bir konumdaydı. Ayrıca insanların hayatlarındaki şenlik, evlilik, bayram ve ad koyma gibi bütün önemli olaylarda da yer almaktaydı. Bölgede İslâm'ın hakim din olmasından sonra bile jeli, bu kez hikâyelerini ve dile getirdiği konuları İslam geleneğinden seçmek kaydıyla, toplumdaki konumunu ve önemini korumuştır.
Ballaké Sissoko
Ballaké Sissoko, Manding Kora ile henüz çok küçük yaşta iken babası büyük Üstâd Djelimady Sissoko sâyesinde tanışmıştır. Sissoko, 21 teli ve kendine özgü berrak sesi ile dinleyicileri büyüleyen Manding Kora'yı icrâ edenler arasında kendi kuşağının en iyilerinden biridir. Dünyâ çapında beğenilen “Ensemble Instrumental du Mali" (Mali Enstrümantal Topluluğu)’nun üyesi olmuş, Malili ünlü kadın ses sanatçılarına defâlarca eşlik etmiş, hem solo konserleri hem de Toumani Diabete ve Taj Mahal gibi birçok icrâcı ile beraber yaptığı programlarla saygınlık kazanmıştır.
Ballaké, geleneklerden ilhâm almış ve zamanla kendi tarzını geliştirmiş üstün yeteneklere sahip bir icrâcıdır. Aynı zamanda özgün melodileri ve eşsiz doğaçlamaları ile Ballaké, üstün eşlik yeteneklerine sâhip bir bestekârdır. Koradan çıkardığı güçlü ve berrak sesler ile duygularını, yaratıcılığı ve zerâfetini buluşturan Ballaké, dünyanın en iyi müzisyenlerinden biri olarak kabûl edilmektedir.